Dagboek van een medewerker Skilful Parenting

Pia van den Boom, medewerker Skillful Parenting bij ICS, hield een dagboek bij tijdens haar reis naar Tanzania. Pia: "Ik ben onder de indruk van de trainer, een jonge man die ouders aanmoedigt hun mening te uiten. De vraag welk familielid het belangrijkst is zorgt voor een pittige discussie."

Maar wat is skillful parenting eigenlijk? Het programma skillful parenting, of positief ouderschap, helpt vaders, moeders en andere verzorgers op het platteland van Kenia, Tanzania en Cambodja bij de opvoeding van kinderen. Opvoeden is niet altijd makkelijk, zeker niet als armoede, geweld en grote ongelijkheid tussen mannen en vrouwen deel uit maken van je dagelijks leven. De training is beslist geen lesje ‘zo hoort het’, het geeft ouders inzicht in de ontwikkeling van kinderen. Door middel van groepsdiscussies en praktijkopdrachten worden ouders uitgenodigd te reflecteren op hun rol bij die ontwikkeling.

Pia WEB.jpgMaandag 12 januari – Na een reis van 20 uur en een niet al te warm welkom van de Tanzaniaanse immigratiedienst, arriveer ik in Shinyanga, een klein stadje op het platteland van Tanzania. Hier vind je een van de twee ICS kantoren. Samen met Christine Omitto, ICS medewerker kinderbescherming uit Kenia, bezoek ik dit gebied om de kick-off voor te bereiden van een nieuw project. Samen met de Universiteit van Oxford en The National Institute of Medical Research gaan we evalueren wat het effect is van ons programma positief ouderschap bij het voorkomen van kindermishandeling.

Dinsdag 13 januari - In de middag bezoeken we een groep ouders die vijf maanden geleden heeft deelgenomen aan een skillful parenting training van ICS. Ik ben aangenaam verrast door de hoeveelheid vaders die aanwezig is, evenals de locatie van vandaag: een lagere school. In Afrika wordt opvoeding toch vooral gezien als een taak van de moeder dus we zijn altijd extra blij als er ook vaders aanwezig zijn. Samwel faciliteert een 2 uur durende bijeenkomst om gezamenlijk te reflecteren op de manier waarop ouders zijn veranderd sinds ze hebben meegedaan aan de training. De meeste ouders noemen onderlinge relaties en veranderde rollen: vaders stellen zich minder dominant op en betrekken hun vrouwen en kinderen nu vaker bij besluitvorming. Sommige ouders hebben besloten hun dochters naar school te sturen. Wat ik interessant vond om te zien is dat de gespreksleider hier nog een kritische noot aan toevoegde: eigenlijk hadden ze hun dochters al op veel jongere leeftijd naar school moeten sturen. 

 
Van links naar rechts: Sokoine, Samwel, Christine en Sabrina

Woensdag 14 januari - We gebruiken de ochtend om de planning en het budget door te nemen voor het komende jaar. Na een traditionele lunch van 'ugali' en vis gaan we op weg naar een lokale partnerorganisatie: Agape. Agape steunt meiden die al op heel jonge leeftijd zijn uitgehuwelijkt en zwanger of al moeder zijn. Ze stimuleren de meisjes hun opleiding af te maken en om mee te doen aan de training skillful parenting. Want al zijn ze zelf eigenlijk nog kind, deze meisjes tussen de 12 en 16 jaar moeten ook ineens een moederrol vervullen wat toch bepaalde verantwoordelijkheden met zich meebrengt. We sluiten aan bij een sessie met een Agape trainer waar de pubers praten over het thema familierelaties. De trainer gebruikt als voorbeeld een bekend verhaal uit de praktijk: een 12-jarig meisje dat wordt uitgehuwelijkt aan een man van 45. Ze praten over hun eigen familie, die deze beslissing voor hen genomen heeft, en de nieuwe familie waar ze terecht komen, vaak als vijfde vrouw. Stuk voor stuk geven de meisjes aan dat ze zelf, als ze de keuze hadden gehad, een andere beslissing zouden hebben genomen. Het is interessant om te zien hoe de trainer het programma inzet voor deze hele jonge doelgroep. Hij maakt veel gebruik van praktijkvoorbeelden die voor de meisjes herkenbaar zijn. Na een groepsfoto en een hoop gegiechel nemen we afscheid en reizen weer terug.

Donderdag 15 januari – Om 08.30 uur vertrekken we voor een skillful parenting sessie bij een trainer in Mwandu Intinje, in het district Meatu. Het wordt een rit van bijna vier uur door weelderig groene velden. We passeren de bekende Baobab bomen en indrukwekkende rotsformaties. Om 12.00 uur arriveren we in het dorp waar de gespreksleider en een groep van zo'n twintig ouders al op ons wachten. Tijdens de eerste sessie bespreken we het thema gezinsrelaties. Ik ben onder de indruk van het enthousiasme van de trainer, een jonge man die de ouders aanmoedigt hun mening te uiten. Hij slaat daarbij geen enkele ouder over. Je kunt duidelijk merken dat hij plezier beleefd aan zijn rol: met veel positieve energie brengt hij de informatie over. Met de vraag "wie is het meest belangrijk binnen het gezin?" lokt hij een pittige discussie uit. Is het de moeder? Zijn het de kinderen? Of zijn alle gezinsleden gelijkwaardig? Er is overduidelijk geen eenduidig antwoord op maar het helpt ouders om elk familielid op waarde te schatten. Na de plenaire bijeenkomst worden de ouders in kleinere groepjes opgedeeld. Ieder groepje zoekt een plek, binnen of buiten in de schaduw onder een boom. De groepjes krijgen elk een thema mee om gezamenlijk te bespreken. Na afloop komen de ouders weer bijeen om hun inzichten te delen met de anderen.

Na twee uur vertrekken we weer. De terugweg neemt nog meer tijd in beslag dan de heenweg dankzij een lekke band. Voor een 2 uur durende sessie is het een flinke reis geweest maar dit is onvermijdelijk op het vaak lastig te bereizen platteland.

   

Vrijdag 16 januari – Ik besluit mijn reis met een bezoekje aan het National Institute of Medical Research; een onderzoeksinstituut dat we gaan betrekken bij het programma. Ik ontmoet John, de directeur, Joyce en Nnko, alledrie ervaren onderzoekers die zich bewust zijn van de lokale cultuur en problemen die spelen rondom ouderschap. Deze kennismaking smaakt naar meer, ik kijk er dan ook naar uit om het komende jaar met hen samen te werken. 

Meer weten over de training positief ouderschap van ICS? Lees er meer over op de projectpagina.